خشکی دهان یک بیماری است که معمولا از کاهش تولید بزاق بوجود می آید فرد دارای خشکی دهان به سختی صحبت می کند و ممکن است منجر به سوء تغذیه در او شود. خشکی دهان در اثر ( مشکلات عصبی، ناراحتی، تحت استرس بودن، کم آبی بدن یا مصرف برخی داروها ) می باشد. بسیاری از افراد مسن خشکی دهان دارند و آن یک بخش طبیعی مربوط به سن نیست خشکی دهان روی 10 درصد از مردم تاثیر می گذارد و در زنان بیشتر از مردان است.

چرا بزاق مهم است

بزاق به مرطوب نگه داشتن دهان، محافظت دندان ها از پوسیدگی، التیام زخم ها در دهان شما کمک می کند و مانع از عفونت دهان توسط باکتری ها، ویروس ها و قارچ ها می شود.

بزاق به هضم غذا کمک می کند و در حس چشایی، جویدن و بلع نیز نقش دارد. بزاق مانع خشکی دهان در فرد می شود.

خشکی دهان می تواند ناراحت کننده باشد بعضی از مردم احساس خشکی ، سوزش در دهان و یا مشکل به هنگام غذا خوردن در گلو دارند ممکن است در اثر خشکی بیش از حد، مشکل بلع و خفگی رخ دهد همچنین، افراد مبتلا به خشکی دهان ممکن است زخم دهان، لب ترک خورده و خشک، زبان خشن داشته باشند.

زمانی که غدد بزاقی دهان به درستی کار نکند بزاق تولید نمی شود به این دلیل خشکی دهان ممکن است وجود داشته باشد و بزاق به اندازه کافی برای سالم نگه داشتن دهان وجود ندارد.

علائم خشکی دهان

این علائم شامل ( خشکی در دهان، ضخامت بزاق، زخم ها و یا شکاف پوست گوشه دهان، لب های ترک خورده، بوی بد دهان، مشکل در صحبت کردن و بلع، گلو درد، تغییر حس طعم، عفونت قارچی در دهان، افزایش پلاک، بیماری پوسیدگی دندان و لثه ) می باشد.

دلایلی که غدد بزاقی بدرستی کار نمی کند

بیشتر از 400 نوع دارو می تواند باعث شود غدد بزاقی بزاق کمتر تولید کند به عنوان مثال دارو برای ( بی اختیاری ادرار، آلرژی ها، داروهای ادرارآور، ضد التهاب غیر استروئیدی، فشار خون بالا و افسردگی ) اغلب باعث ایجاد دهان خشک می شود

برخی از بیماری ها مانند ( دیابت، شوگرن ( بیماری خود ایمنی ) سبب کاهش بزاق می شوند.

سندرم شوگرن هم می تواند به خودی خود و یا با یکی از بیماری های خود ایمنی مثل آرتریت روماتوئید و یا لوپوس رخ دهد. این بیماری سبب کاهش تولید بزاق و اشک می شود و می تواند در هر سنی رخ دهد.

درمان سرطان می تواند روی غدد بزاقی تاثیر بگذارد.

پرتو درمانی سر و گردن می تواند سبب کاهش و یا عدم تولید بزاق شود.

شیمی درمانی ممکن است سبب شود تا غدد بزاقی بزاق ضخیم تری تولید کند و باعث داشتن دهانی خشک و چسبناک شود.

علل دیگر خشکی دهان شامل ( تنفس تند و سریع، اختلال پانیک، آلکالوز تنفسی، کتواسیدوز دیابتی، آمبولی ریه، سپسیس، پنومونی، بیماری فیبروز کیستیک، اورژانس های قلب ) می باشد.

درمان خشکی دهان

درمان دهان خشک بستگی به علت آن دارد. اگر شما فکر می کنید خشکی دهان دارید به دندانپزشک و یا پزشک مراجعه کنید او می تواند علت خشکی دهان شما را تعیین کند اگر عارضه خشکی دهان با دارو باشد پزشک شما ممکن است داروهای شما را تغییر و یا دوز آن را تنظیم کند.

اگر شما خشکی دهان دارید باید دندانهای خود را سالم نگه دارید بزاق به حفاظت دندان از پوسیدگی کمک می کند اما بدون بزاق ممکن است شما با احتمال بیشتری به پوسیدگی دندان و یا عفونت های دیگر در دهان مبتلا شوید.

دندان های خود را با مسواک فوق العاده نرم و بعد از هر وعده غذا و هنگام خواب مسواک بزنید می توانید موی مسواک خود را با آب گرم نرم کنید.

جویدن آدامس می تواند به تحریک جریان بزاق کمک کند اما قند موجود در آدامس و یا آب نبات برای دندان ها مناسب نیست.

درمان های دیگر شامل داروهایی که به افزایش جریان بزاق مانند پیلوکارپین ( Salagen ) و سویملین ( Evoxac ) کمک می کند. از مصرف این داروها در افراد مبتلا به آسم یا گلوکوم اجتناب شود.

از خوردن غذاهای شیرین و چسبنده اجتناب کنید اگر خوردید بلافاصله پس از آن مسواک بزنید.

ممکن است استفاده از بزاق مصنوعی برای مرطوب نگه داشتن دهان لازم شود.

توتون و تنباکو یا الکل سبب خشکی دهان می شود.

همیشه از خمیر دندان دارای فلوراید استفاده کنید.

فرد باید آب بیشتری در طول روز مصرف کند.

هر روز به آرامی از نخ دندان استفاده کنید.